زهرا میری: تغییر اقلیم و مصرف بیش از حد منابع آبی، خصوصاً منابع آب زیرزمینی از جمله مسائلی است که بیشتر نواحی جهان را با بحران شدید کمبود آب شیرین مواجه کرده است. بحرانی که در آینده‌ای نه چندان دور پیوندی ناگسستنی با امنیت ملی خواهد داشت. داده‌های آبی در کشور نیز با نمایان کردن الگوی مدیریتی نامناسب در هر منطقه، رابطۀ جداناشدنی آن در ایجاد امنیت ملی و غذایی را بیان می‌کند.
علاوه‌براین تأمین آب موردنیاز محیط‌زیست که از آن با عنوان حقابۀ زیست‌محیطی یاد می‌شود، مسئله‌ای است که با چالش‌های فراروی امنیت انسانی در هم تنیدگی دوسویه و مکمل یافته‌ای دارد.
امنیتی که با تأمین آب به‌عنوان نیازی ضروری و پایه، اعتلای امنیت غذایی و تمدنی منطقهای-ملی و توسعۀ صنعت و انرژی را تحت‌الشعاع خود قرار خواهد داد. این مسئله زمانی بهتر درک خواهد شد که بدانیم منابع تأمین‌کنندۀ آب شیرین به‌عنوان یکی از منابع مهم زیستی، تنها سه درصد از مجموع آب موجود در کرۀ زمین را تشکیل می‌دهد و قرارگیری در اقلیم خشک و نیمه‌خشک با پراکنش میزان بارش نابرابر در نقاط مختلف، همزمان با افزایش جمعیت در نواحی بری به دلیل ساختار نامتوازن مدیریتی و رویکرد ناصحیح توسعۀ آبی، وضعیتی شکننده در مناسبات داخلی و خارجی سیاست‌های آبی یا هیدروپلتیک ایجاد کرده است.
این مسئله و دیگر مسائل آبی از نقطه‌نظر نگاه تک‌بعدی به حقیقت منابع آبی در مناطق مختلف، موضوعی است که به مرور و از زوایای متفاوت به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما آنچه که در مطالعات اندیشمندان نیز به طور مکرر بدان توجه شده است، جدایی‌ناپذیری امنیت آبی و امنیت انسانی در کنار درک صحیح از ماهیت منابع آب است. موضوعی که در صورت شناخت صحیح ساختار مدیریت منابع آب این مسئله را یادآور می‌شود که لازمۀ راه دستیابی به امنیت پایدار آبی_انسانی، نگاهی جامع و فرابخشی به تمامی عرصه‌هاست. با این حال ظرفیتهایی اساسی در کشور وجود دارد که با ایجاد حکمرانی درست آب در آن‌ها می‌توان به امنیت پایدار آبی در سطوح مختلف ملی و بین‌المللی دست یافت. حال سوالی که مطرح خواهد شد این است که آیا منطقۀ مکران می‌تواند یکی از این ظرفیت‌های مطلوب در ذخیرۀ منابع آبی برای دستیابی به امنیت آبی پایدار باشد؟ و تاکنون برای دستیابی به آن چه اقداماتی انجام گرفته است؟
بدون دیدگاه